KSEEB Class 10 Sanskrit चित्रकथा
KSEEB Class 10 Sanskrit चित्रकथा
Karnataka State Syllabus Class 10 Sanskrit चित्रकथा
1. गुरुकुलम्
एतत् गुरुकुलम् । अत्र उटजानि सन्ति। पूर्वस्यां दिशि सूर्यः उदेति । गुरुशिष्यौ यज्ञ कुरुतः । जनाः वायुविहारं कुर्वन्ति । दूरे नारिकेलवृक्षौ स्तः। शश: गुरोः पार्श्वे . अस्ति । खगौ वृक्षे स्तः। हरिणः सञ्चरन् अस्ति। गज-व्याव-हणिादयः सौहार्दैन कासारे जलं पिबन्ति ।
(व्याघ्रः, शशः, यज्ञं व्यायामम्, शिष्यान्, खगौ, नारिकेलवृक्षः, तालवृन्तः, कुरुतः, पिबन्ति, बोधयति, शृण्वन्ति उटजानि, हरिणः, उदेति, वायुविहारम्, सौहार्देन, सन्ति, अस्ति, स्तः।)
2. देवालयपरिसरः
एषः देवालयपरिसरः । देवालयस्य पार्वे वापी वर्तते । घटः वापी समीपे वर्तते। अस्य पुरतः ध्वजस्तम्भः वर्तते। धेनुः तत्र स्वपिति । देवालयं परितःभित्तिः वर्तते। नागदेवः रथः च भित्तिसमीपे स्तः । देवालयस्य शिखरः सुशोभते । देवालये घण्टा वर्तते। आलयस्य परिसरः निर्मलं वर्तते। अर्चकः देवालयं गच्छन् अस्ति। रथस्य उपरि पताकाः शोभन्ते । माता पुत्रः च पूजां कारयति। भिक्षुकः भिक्षां याचते। धेनुः स्वपिति ।
(अर्चकः, शुनकः, धेनुः, वापी, भिक्षुकः, ध्वजस्तम्भः, शिखरः, घण्टा, नागदेवः, माता, पुत्रः, रथः, वृक्षः, घटः, भित्तिः, कारयति, गच्छन् अस्ति, यांचते, स्वपिति, शोभते, अस्ति, निर्मलम्, धनम्, पताका ।)
3. कृषिक्षेत्रम्
इदं कृषिक्षेत्रम् । क्षेत्रे कूपः वर्तते। कृषीवलस्य गृहं क्षेत्रस्य मध्ये अस्ति । आम्र तथा नारिकेलवृक्षः गृहस्य पृष्ठे सन्ति। वृक्षेषु फलानि सन्ति। शकटः गृहसमीपे अस्ति। शकटस्य चक्रद्वयं वर्तते। वृषभस्य द्वे शृङ्गे वर्तते। क्षेत्रे कृषकाः कृषिकार्यं कुर्वन्ति । वाप्यां जलयन्त्रं वर्तते। जलयन्त्रात् जलं निस्सरति। क्षेत्रं परितः पर्वतः अस्ति। मेघाः आकाशे सन्ति। पक्षिणः क्षेत्रस्योपरि उड्डयन्ति। वृषभौ हलं कर्षतः ।
(शकटः, गृहम्, वृक्षाः, फलानि, नारिकेलम्, आम्रम्ज, कूपः, वृषभौ, धेनुः, कृषकाः, आरोपयन्ति, वहति, कर्षति, जलयन्त्रम्, पर्वतः, मेघः, जलम्, चक्रद्वयम्, शृङ्गे, उड्डयन्ति ।)
4. चिकित्सालयः
एषः चिकित्सालयः । वैद्यः बालं परीक्षते। चिकित्सालये व्यजनं अस्ति। प्रकोष्ठं तिरस्करिण्या आच्छादिम् अस्ति। चित्रं भितौ विराजते । आसन्दः भित्तिपार्वे अस्ति। उत्पीठिकायां मापनयन्त्रम् गुलिकाः सन्ति। वैद्यः उपनेत्रं धृतवान् । वैद्यः घटीयन्त्रं धरति । पार्श्वे नलिका शोभते ।
(वैद्यः, बालः, कूप्यः, व्यजनम्, उपनेत्रम्, घटीयन्त्रम्, मापनयन्त्रम्, नलिका, गुलिकाः, चित्रम्, उत्पीटिका, आसन्दः, तिरस्करिणी, परीक्षते, उपविशति, पुरतः, अस्ति, सन्ति, दृश्यते, पार्श्वे ।)
5. उद्यानम्
इदम् उद्यानम् । उद्यानस्य मध्ये मण्डपम् शोभते । मण्डपस्य सोपानानि वर्तन्ते । उद्यानं परितः पर्वताः सन्ति। पर्वते जलपातः वर्तते। मेघाः आकाशे सञ्चरन्ति । अत्र बहूनि सस्यानि सन्ति। मण्डपस्य पुरतः सुन्दरं विशालं तटाकः अस्ति। तटाके कमलानि सन्ति। वृक्षस्योपरि पक्षिणौ स्तः। बालकः व्यायामं करोति । आसने वृद्धौ उपविशतः। अवरुणद्धि मण्डपस्य पार्श्वे वर्तते । बालिका पुष्पं दर्शयति । बालकौ क्रीडतः ।
(वृक्षः, आसनम्, पक्षिणौ, मेघाः, सस्यानि, वृद्धौ, कमलानि, पुष्पम्, दर्शयति, क्रीडतः, अवरुणद्धि, पर्वताः, व्यायामम्, मण्डपम्, सोपानानि, तटाकः, जलपातः, अस्ति, कोटरः, पत्रम्, सुन्दरम्, विशालम्, कुरुतः, स्मरति ।)
6. आपणव्यवहारः
आपणे आपणिकः अस्ति। तत्र आम्रम् अनानसम्, द्राक्षाफलम्, कदलीफलानि सन्ति। चष्कुल्यः, लड्डुकं च वर्तते। उपरि व्यजनं दृश्यते । छत्रं, पुस्तकानि अपि सन्ति। देवस्य चित्रं भित्तौ अस्ति। (तस्य) गृहं पार्वे वर्तते। गृहस्य पार्वे तरुः वर्तते। आपणिकः शल्यं धृतवान् । छात्राः बालिकाः फलं क्रीणाति। स्यूतः बालिकायाः पृष्ठे अस्ति। कदलीफलानि अधिकानि तथा द्राक्षाफलानि अल्पानि सन्ति ।
(बालिकाः, धनम्, आपणिकः, कदलीफलानि, आम्रम्, अनानसम्, छत्रम्, चष्कुल्यः, लड्डुकम्, पुस्तकम्, दृश्यते, चित्रम्, स्यूतः, द्राक्षाफलम्, जलकूपी, शल्यम्, व्यजनम्, तरुः, गृहम्, अस्ति, क्रीणाति, यच्छति, पश्यति, तिष्ठति, पुरतः, छात्राः, सन्ति, अल्पम्, अधिकम् ।)