MP Board Class 7th Sanskrit निबन्ध-लेखनम्

MP Board Class 7th Sanskrit निबन्ध-लेखनम्

MP Board Class 7th Sanskrit निबन्ध-लेखनम्

निबन्ध लेखन से छात्र/छात्राओं के अन्दर उनके रचना कौशल का विकास होता है, साथ ही कल्पनाशक्ति भी तीव्र होती जाती है। किसी भी विषय-वस्तु पर अपने विचार प्रस्तुत करने की स्वतंत्र अभिव्यक्ति विकास प्राप्त करती है। इसके लिए यहाँ कुछ निबन्ध दिये जाते हैं-

(1) सत्यम्

1. सत्यात् परो नान्यः धर्मः।
2. यद् वस्तु यथा भवति, तस्य तथैव कथनं सत्यमस्ति।
3. विश्वस्य सर्वाणि वस्तूनि सत्यस्य एव आश्रितानि।
4. सत्य वादिनः जनः समाजे सम्मानम् प्राप्नोति।
5. सत्यस्य रक्षार्थम् महाराजः हरिश्चन्द्रः सर्वस्वम् अत्यजत्।
6. सुखसमृद्धिहेतो सत्याचरणम् करणीयम्।

(2) परोपकारः

1. अन्येषां पुरुषाणाम् उपकरणं परोपकारः कथ्यते।
2. स्वार्थ परित्यज्य अन्येषां हित चिन्तनम्, तस्य च सम्पादनम् परोपकारः।
3. परोपकारेण जनः प्रगतिम् प्राप्नोति।
4. प्रकृतिः अपि सर्वेणाम् कल्याणं करोति।
5. परोपकाराय मेघाः वर्षन्ति।
6. वृक्षाः अपि परोपकाराय फलन्ति।
7. परोपकारिणाम् जीवनं सफलम्।

(3) विद्यामहिमा

1. विद्या कस्यापि विषयस्य उचितम् ज्ञानम् ददाति।
2. विद्या विनयम् ददाति।
3. विद्या एव समृद्धेः मूलम्।
4. विद्या प्रच्छन्नं धनम्।
5. विद्याहीनः जनः पशुतुल्यः भवति।

(4) भारतदेशः

1. भारतवर्षः एकः विशाल देशः।
2. अस्य उत्तर दिशायाम् हिमालयः अस्ति।
3. अस्य दक्षिणतः महासागरः अस्य चरणौ प्रक्षालयति।
4. अनेक नद्यः हिमालयात् निर्गच्छन्ति।
5. देवाः अपि अत्र आगत्य निवसितुं वाञ्छन्ति।

दृष्टव्यः :
गायन्ति देवा किल गीतकानि, धन्यास्तु ये भारत भूमिभागे। स्वर्गायवर्गास्पदहेतुभूते, भवन्ति भूयः पुरुषाः सुरत्वात्॥

(5) पुस्तकम्

1. पुस्तकानि मह्यम् अतीव रोचन्ते।
2. पुस्तकानि ज्ञानस्य भण्डारः भवन्ति।
3. पुस्तकानि अस्माकं मित्राणि सन्ति।
4. पुस्तकानां सङ्गति लाभप्रदा भवति।
5. अस्माभिः पुस्तकानि रक्षणीयानि।

(6) उद्यानम्

1. उद्यानम् अत्यन्तं रमणीयं भवति।
2. बालकाः उद्यानं क्रीडन्ति।
3. उद्याने तडागः अपि अस्ति।
4. जनाः उद्यानं भ्रमणार्थं गच्छन्ति।
5. खगाः वृक्षेषु निवसन्ति।

(7) विद्यालयः

1. मम विद्यालयः ‘खाईखेड़ा’ ग्रामे स्थितः अस्ति।
2. विद्यालयस्य भवनम् अतीवसुन्दरम् अस्ति।
3. अहं विद्यालयं गत्वा गुरून् प्रणमामि।
4. विद्यालये एकम् उद्यानम् अपि अस्ति।
5. विद्यालये एक विशालं क्रीडाक्षेत्रम् अस्ति।

(8) धेनुः

1. धेनुः अस्माकं माता अस्ति।
2. धेनूनां विविधाः वर्णाः भवन्ति।
3. धेनुः तृणानि भक्षयति।
4. धेनुः जनेभ्यः मधुरं पयः प्रयच्छति।
5. वयं धेनुं मातृरूपेण पूजयामः।

(9) महापुरुषः-आजादचन्द्रशेखरः

1. पुरुषः महत्कार्यं कृत्वा महापुरुषः भवति।
2. समाजहितार्थं राष्ट्रहितार्थं च यानि कार्याणि भवन्ति, तानि एव महत्कार्याणि भवन्ति।
3. चन्द्रशेखर आजादः एवमेव राष्ट्रसेवी महापुरुषः आसीत्।
4. 1906 ख्रीस्ताब्दे आजादचन्द्रशेखरस्य जन्म अभवत्।
5. आजादचन्द्रशेखर: 1931 ख्रीस्ताब्दे इलाहबादनगरे (प्रयागनगरे) वीरगतिं प्राप्नोत्।

Flipkart