PSEB Solutions for Class 9 Welcome Life Chapter 10 ਤਣਾਅ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣਾ

PSEB Solutions for Class 9 Welcome Life Chapter 10 ਤਣਾਅ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣਾ

PSEB 9th Class Welcome Life Solutions 10 ਤਣਾਅ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣਾ

ਵਿਸ਼ੇ ਨਾਲ ਜਾਣ-ਪਛਾਣ

• ਤਣਾਅ ਸਾਡੇ ਉਸ ਸਰੀਰਕ ਅਤੇ ਮਾਨਸਿਕ ਉੱਤਰ ਨੂੰ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਜਿਹੜਾ ਸਾਡੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਜਾਂ ਚੁਣੌਤੀਪੂਰਣ ਸਥਿਤੀਆਂ ਵਿੱਚ ਪਰਿਵਰਤਨ ਨਾਲ ਆਉਂਦਾ ਹੈ ।
• ਤਣਾਅ ਸਾਡੇ ਸਰੀਰ ਦਾ ਉਹ ਪ੍ਰਾਕਿਰਤਕ ਉੱਤਰ ਹੈ ਜਿਹੜਾ ਘਰ, ਸਕੂਲ ਜਾਂ ਹੋਰ ਹਾਲਾਤਾਂ ਵਿੱਚ ਦਬਾਅ ਕਰਕੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਉਂਦਾ ਹੈ ।
• ਤਣਾਅ ਸਾਡੇ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਜੀਵਨ ਦਾ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਭਾਗ ਹੈ । ਹਰੇਕ ਵਿਅਕਤੀ ਇਸ ਨੂੰ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦਾ ਹੈ ਚਾਹੇ ਉਹ ਬੱਚਾ ਹੈ, ਜਵਾਨ ਹੈ ਜਾਂ ਬਜ਼ੁਰਗ ਹੈ । ਤਣਾਅ ਦੇ ਕਾਰਨ ਹਰੇਕ ਵਿਅਕਤੀ ਲਈ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ ਪਰ ਹਰੇਕ ਵਿਅਕਤੀ ਉੱਤੇ ਕੋਈ ਨਾ ਕੋਈ ਤਣਾਅ ਜ਼ਰੂਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ।
• ਕਿਸੇ ਵੀ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਨੂੰ ਕਈ ਤਰੀਕਿਆਂ ਨਾਲ ਤਣਾਅ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ । ਉਦਾਹਰਨ ਦੇ ਲਈ ਸਕੂਲ ਦੇ ਕੰਮ, ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਹਾਲਾਤ, ਦੋਸਤਾਂ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧ, ਭਵਿੱਖ ਦੀ ਸੋਚ, ਟੈਸਟਾਂ ਦਾ ਬੋਝ ਆਦਿ ।
• ਜਦੋਂ ਵੀ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਤਣਾਅ ਹੋਵੇ ਉਸੇ ਨੂੰ ਇਕਾਗਰਤਾ ਨਾਲ ਧਿਆਨ ਲਾਉਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਅੱਖਾਂ ਬੰਦ ਕਰਕੇ ਵੱਡੇ-ਵੱਡੇ ਸਾਹ ਲੈਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ । ਨਾਲ ਹੀ ਇੱਕ ਤੋਂ ਦਸ ਤੱਕ ਗਿਣਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ । ਇਸ ਕਿਰਿਆ ਨੂੰ ਕਈ ਵਾਰੀ ਦੁਹਰਾਇਆ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਇਸ ਨਾਲ ਤਣਾਅ ਘੱਟ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ।
• ਤਣਾਅ ਦੋ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ-ਚੰਗਾ ਅਤੇ ਮਾੜਾ । ਚੰਗਾ ਤਣਾਅ ਸਾਨੂੰ ਕੋਈ ਕੰਮ ਕਰਨ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਮਾੜਾ ਤਣਾਅ ਸਾਨੂੰ ਕਈ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਲਾ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ।
• ਤਣਾਅ ਦਾ ਸਾਡੇ ਵਿਵਹਾਰ, ਸਰੀਰਕ ਅਤੇ ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ਉੱਤੇ ਕਾਫ਼ੀ ਮਾੜਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪੈਂਦਾ ਹੈ । ਇਹ ਸਾਡੀ ਕੰਮ ਕਰਨ ਦੀ ਯੋਗਤਾ ਅਤੇ ਸ਼ਕਤੀ ਨੂੰ ਘਟਾ ਦਿੰਦਾ ਹੈ । ਲੰਮੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਜੇਕਰ ਵਿਅਕਤੀ ਤਣਾਅ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਉਹ ਕਈ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ।
• ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਤਣਾਅ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ । ਟੈਸਟਾਂ ਜਾਂ ਪੇਪਰਾਂ ਦਾ ਤਣਾਅ, ਵੱਧ ਨੰਬਰ ਲੈਣ ਦਾ ਤਣਾਅ, ਫੇਲ੍ਹ ਹੋ ਜਾਣ ਦਾ ਡਰ ਆਦਿ ਕਾਰਨਾਂ ਕਰਕੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਤਣਾਅ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ ।
• ਜੇਕਰ ਤਣਾਅ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਤਣਾਅ ਨੂੰ ਖ਼ਤਮ ਕਰਨ ਦੇ ਤਰੀਕੇ ਵੀ ਹੁੰਦੇ ਹਨ । ਜ਼ਰੂਰੀ ਕੰਮਾਂ ਨੂੰ ਪਹਿਲ ਦੇ ਕੇ, ਆਪਣੇ ਸਮੇਂ ਦਾ ਸਹੀ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕਰਕੇ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਖ਼ੁਸ਼ ਰੱਖ ਕੇ ਅਸੀਂ ਤਣਾਅ ਨੂੰ ਘੱਟ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ ।
• ਜੇਕਰ ਅਸੀਂ ਤਣਾਅ ਖ਼ਤਮ ਕਰਨ ਦੇ ਉਪਾਅ ਠੀਕ ਤਰੀਕੇ ਕਰ ਲਈਏ ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਮਾਨਸਿਕ ਅਤੇ ਸਰੀਰਕ ਤੌਰ ਉੱਤੇ ਮਜ਼ਬੂਤ ਹੋ ਜਾਵਾਂਗੇ ਅਤੇ ਤਣਾਅ ਤੋਂ ਵੀ ਦੂਰ ਹੀ ਰਹਾਂਗੇ ।

PSEB 9th Class Welcome Life Guide ਤਣਾਅ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣਾ Important Questions and Answers

ਬਹੁਵਿਕਲਪੀ ਪ੍ਰਸ਼ਨ

ਖਾਲੀ ਥਾਂਵਾਂ ਭਰੋ –

ਸਹੀ (✓) ਜਾਂ ਗ਼ਲਤ (×) ਦਾ ਨਿਸ਼ਾਨ ਲਗਾਉ :

ਸਹੀ ਮਿਲਾਨ ਕਰੋ

ਉੱਤਰ –

ਛੋਟੇ ਉੱਤਰਾਂ ਵਾਲੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨ

1. ਸਾਡੀਆਂ ਇੱਛਾਵਾਂ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਜੇਕਰ ਇਹ ਪੂਰੀਆਂ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਤਣਾਅ ਦੇ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਾਂ ।
2. ਕਈ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਕੁਦਰਤੀ ਸੁਭਾਅ ਹੀ ਤਣਾਅ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ ਹਮੇਸ਼ਾ ਤਣਾਅ ਵਿੱਚ ਹੀ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ ।
3. ਲੋਕਾਂ ਉੱਤੇ ਕੰਮ ਦਾ ਬੋਝ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ ਆਪਣੇ ਮਾਲਿਕਾਂ ਦੇ ਗੁੱਸੇ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੁੰਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ । ਇਸ ਕਰਕੇ ਉਹ ਤਣਾਅ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ ।
4. ਕਈ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਘਰ ਦੇ ਹਾਲਾਤ ਚੰਗੇ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੇ ਜਿਸ ਕਰਕੇ ਉਹ ਹਮੇਸ਼ਾਂ ਹੀ ਤਣਾਅ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ ।

1. ਤਣਾਅ ਨਾਲ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਸਰੀਰਿਕ ਅਤੇ ਮਾਨਸਿਕ ਸਥਿਤੀ ਕਮਜ਼ੋਰ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸ ਦੀ ਦਿਲ ਦੀ ਧੜਕਣ ਵੀ ਤੇਜ਼ ਹੋਣ ਲੱਗ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ।
2. ਉਸ ਨੂੰ ਨੀਂਦ ਨਹੀਂ ਆਉਂਦੀ ਅਤੇ ਵੱਧ ਪਸੀਨਾ ਆਉਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ । ਉਹ ਮੋਟਾ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਪੇਟ ਦਰਦ, ਸਾਹ ਦੀ ਤਕਲੀਫ਼, ਸਿਰ ਦਰਦ, ਦਿਲ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ, ਬਲੱਡ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ ਵੱਧ ਜਾਣਾ ਵਰਗੀਆਂ ਕਈ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਉਸ ਨੂੰ ਲੱਗ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ ।
3. ਸਾਡੀ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀ ਊਰਜਾ ਇਹਨਾਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਨਾਲ ਲੜਨ ਵਿੱਚ ਖ਼ਤਮ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਅਸੀਂ ਤਣਾਅ ਦੂਰ ਨਹੀਂ ਕਰ ਪਾਉਂਦੇ ।
4. ਤਣਾਅ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਮਾੜਾ ਪੱਖ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਸਾਨੂੰ ਸਾਡੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਤੋਂ ਭਜਾਉਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਕੰਮ ਕਰਨ ਤੋਂ ਰੋਕਦਾ ਹੈ l

1. ਉਹ ਆਪਣੇ ਘਰ ਦੇ ਮੈਂਬਰਾਂ ਜਾਂ ਦੋਸਤਾਂ ਨਾਲ ਖੇਡ ਕੇ ਆਪਣੇ ਤਣਾਅ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ ।
2. ਉਹ ਕਿਸੇ ਦੂਰ ਥਾਂ ਉੱਤੇ ਘੁੰਮਣ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਪ੍ਰਕ੍ਰਿਤੀ ਦੇ ਨੇੜੇ ਜਾ ਕੇ ਤਣਾਅ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ ।
3. ਉਹ ਆਪਣੇ ਘਰ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਕੰਮਾਂ ਵਿੱਚ ਸਹਿਯੋਗ ਕਰਕੇ, ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਮਦਦ ਕਰਕੇ ਤਣਾਅ ਤੋਂ ਦੂਰ ਰਹਿ ਸਕਦੇ ਹਨ ।
4. ਉਹ ਸੈਰ ਕਰਕੇ, ਯੋਗਾ ਕਰਕੇ ਜਾਂ ਸਹੀ ਤੇ ਸੰਤੁਲਿਤ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਭੋਜਨ ਕਰਕੇ ਤਣਾਅ ਤੋਂ ਦੂਰ ਰਹਿ ਸਕਦੇ ਹਨ ।

ਵੱਡੇ ਉੱਤਰਾਂ ਵਾਲੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨ

1. ਸਾਡੇ ਘਰ ਅਤੇ ਗੁਆਂਢ ਦੇ ਗ਼ਲਤ ਹਾਲਾਤਾਂ ਕਰਕੇ ਅਸੀਂ ਤਣਾਅ ਵਿੱਚ ਆ ਜਾਂਦੇ ਹਾਂ ।
2. ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਜੇਕਰ ਉਸ ਦੀ ਸਰੀਰਿਕ ਕਮਜ਼ੋਰੀ ਕਰਕੇ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਛੇੜਿਆ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਉਹ ਤਣਾਅ ਵਿੱਚ ਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ।
3. ਦੇਸ਼ ਦੇ ਗ਼ਲਤ ਹਾਲਾਤਾਂ ਕਰਕੇ ਵੀ ਕਈ ਲੋਕ ਤਣਾਅ ਵਿੱਚ ਆ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ।
4. ਸਾਡੀਆਂ ਇੱਛਾਵਾਂ ਵੱਧ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਪੂਰੇ ਨਾ ਹੋਣ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਅਸੀਂ ਤਣਾਅ ਵਿੱਚ ਆ ਜਾਂਦੇ ਹਾਂ ।
5. ਕਈ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਕੁਦਰਤੀ ਸੁਭਾਅ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਹਮੇਸ਼ਾਂ ਹੀ ਤਣਾਅ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ ।
6. ਕਈ ਲੋਕ ਕੰਮ ਦੇ ਬੋਝ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਮੈਨੇਜਮੈਂਟ ਦੀਆਂ ਝਿੜਕਾਂ ਕਰਕੇ ਹਮੇਸ਼ਾ ਤਣਾਅ ਵਿਚ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ ।
7. ਕੋਈ ਬਿਮਾਰੀ ਹੋ ਗਈ ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਤੋਂ ਕਰਜ਼ਾ ਲੈ ਲਿਆ ਤਾਂ ਵੀ ਲੋਕ ਤਣਾਅ ਵਿੱਚ ਆ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ।
8. ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਸਾਡੇ ਨਾਲ ਤੁਲਨਾ ਕਰਦਾ ਹੈ ਜਾਂ ਅਸੀਂ ਕਿਸੇ ਨਾਲ ਤੁਲਨਾ ਕਰਕੇ ਤਣਾਅ ਵਿੱਚ ਆ ਜਾਂਦੇ ਹਾਂ।

1. ਗੁੱਸਾ
2. ਥਕਾਨ
3. ਉਦਾਸੀ
4. ਕੰਮ ਕਰਨ ਦਾ ਦਿਲ ਨਾ ਕਰਨਾ
5. ਲਗਾਤਾਰ ਇੱਕ ਵਿਚਾਰ ਚਲਦੇ ਰਹਿਣਾ
6. ਚਿੜਚਿੜਾਪਨ
7. ਬਦਹਜ਼ਮੀ
8. ਬੇਚੈਨੀ ਹੋਣਾ
9. ਸਿਰਦਰਦ
10. ਚੱਕਰ ਆਉਣਾ
11. ਭਾਰ ਵੱਧਣਾ
12. ਨੀਂਦ ਘੱਟ ਆਉਣਾ
13. ਵੱਧ ਜਾਂ ਘੱਟ ਖਾਣਾ
14. ਘਬਰਾਹਟ ਨਾਲ ਪਸੀਨਾ ਆਉਣਾ
15. ਦਿਲ ਦੀ ਧੜਕਣ ਵੱਧਣਾ
16. ਬੀ.ਪੀ. ਵੱਧਣਾ
17. ਧਿਆਨ ਕੇਂਦਰਿਤ ਨਾ ਹੋਣਾ ।

ਸਰੋਤ ਆਧਾਰਿਤ ਪ੍ਰਸ਼ਨ

1. ਤਣਾਅ ਕੀ ਹੈ ?
2. ਕੀ ਹਰੇਕ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਤਣਾਅ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ?
3. ਤਣਾਅ ਵਿੱਚ ਸਾਨੂੰ ਕੀ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ?
4. ਕਿਹੜੀਆਂ ਤਕਨੀਕਾਂ ਨਾਲ ਤਣਾਅ ਨੂੰ ਘਟਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ?

1. ਤਣਾਅ ਉਹ ਮਨ ਦੀ ਅਵਸਥਾ ਹੈ ਜਿਸਨੂੰ ਅਸੀਂ ਬੋਝ ਮੰਨ ਲੈਂਦੇ ਹਾਂ ਅਤੇ ਜਿਸਦਾ ਸਾਡੇ ਵਿਵਹਾਰ, ਸਰੀਰਿਕ ਅਤੇ ਮਾਨਸਿਕ ਅਵਸਥਾ ਉੱਤੇ ਬੁਰਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪੈਂਦਾ ਹੈ ।
2. ਜੀ ਹਾਂ, ਹਰੇਕ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਤਣਾਅ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਚਾਹੇ ਉਹ ਬੱਚਾ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਬਜ਼ੁਰਗ, ਹਰੇਕ ਵਿਅਕਤੀ ਤਣਾਅ ਦੇ ਘੇਰੇ ਵਿੱਚ ਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ।
3. ਤਣਾਅ ਦੇ ਸਮੇਂ ਸਾਨੂੰ ਤਣਾਅ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਅਰਥਾਤ ਸਾਨੂੰ ਤਣਾਅ ਘੱਟ ਕਰਨ ਦੇ ਨਵੇਂਨਵੇਂ ਤਰੀਕੇ ਲੱਭਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ ਤਾਂਕਿ ਤਣਾਅ ਦੇ ਸਮੇਂ ਸਾਨੂੰ ਤਣਾਅ ਨਾ ਹੋਵੇ ।
4. ਕਈ ਤਰੀਕੇ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਤਣਾਅ ਨੂੰ ਘਟਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਲੰਬੇ-ਲੰਬੇ ਸਾਹ ਲੈਣਾ, ਅੱਖਾਂ ਬੰਦ ਕਰਕੇ ਧਿਆਨ ਕੇਂਦਰਿਤ ਕਰਨਾ, ਹਮੇਸ਼ਾ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਰਹਿਣਾ ਆਦਿ ।