PSEB Solutions for Class 9 Welcome Life Chapter 6 ਸੰਤੁਲਿਤ ਭਾਵੁਕ ਵਿਕਾਸ

PSEB Solutions for Class 9 Welcome Life Chapter 6 ਸੰਤੁਲਿਤ ਭਾਵੁਕ ਵਿਕਾਸ

PSEB 9th Class Welcome Life Solutions 6 ਸੰਤੁਲਿਤ ਭਾਵੁਕ ਵਿਕਾਸ

ਵਿਸ਼ੇ ਨਾਲ ਜਾਣ-ਪਛਾਣ

• ਹਰੇਕ ਵਿਅਕਤੀ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਸਾਰੇ ਇਹਨਾਂ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਦਿਖਾਉਂਦੇ ਵੀ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ । ਪਰ ਸਾਡੇ ਲਈ ਇਹ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ਇਹਨਾਂ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਉੱਤੇ ਕਾਬੂ ਪਾ ਕੇ ਰੱਖੀਏ, ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਕਾਫ਼ੀ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ।
• ਜੇਕਰ ਅਸੀਂ ਆਪਣੀਆਂ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਸਮਝਣ ਯੋਗ ਹੋ ਜਾਈਏ, ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਬਹੁਤ ਹੀ ਸੂਝਵਾਨ ਅਤੇ ਸਫਲ ਬਣ ਸਕਦੇ ਹਾਂ ਕਿਉਂਕਿ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਦਾ ਸੰਤੁਲਨ ਸਾਨੂੰ ਸਫਲ ਹੋਣ ਦੇ ਰਸਤੇ ਉੱਤੇ ਲੈ ਕੇ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ।
• ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਦੇ ਸੰਤੁਲਨ ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ਕਿ ਸਾਨੂੰ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪਤਾ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕਿਹੜੀ ਭਾਵਨਾ ਕਿਸ ਸਮੇਂ ਅਤੇ ਕਿੰਨੀ ਪ੍ਰਗਟ ਕਰਨੀ ਹੈ । ਜੇਕਰ ਅਸੀਂ ਇਹ ਸੰਤੁਲਨ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ ਕਾਮਯਾਬ ਹੋ ਗਏ ਤਾਂ ਨਿਸਚੇ ਹੀ ਸਫਲ ਹੋਣ ਦੇ ਰਸਤੇ ਉੱਤੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਾਂ ।
• ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਸਮੁੰਦਰ ਦੀਆਂ ਲਹਿਰਾਂ ਵਰਗੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ਜੋ ਕਦੇ ਵੀ ਛਾਲਾਂ ਮਾਰ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ । ਜੇਕਰ ਸਮੁੰਦਰ ਦੀਆਂ ਲਹਿਰਾਂ ਛਾਲਾਂ ਮਾਰਨ ਤਾਂ ਸੁਨਾਮੀ ਆ ਸਕਦੀ ਹੈ । ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜੇ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਛਾਲਾਂ ਮਾਰਨ ਤਾਂ ਸਾਡੇ ਲਈ ਨੁਕਸਾਨਦਾਇਕ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ । ਇਸ ਲਈ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਉੱਤੇ ਕਾਬੂ ਰੱਖਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ, ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਇਸਦਾ ਸਾਡੇ ਸਮਾਜਿਕ, ਪਰਿਵਾਰਿਕ ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ ਅਤੇ ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ਉੱਤੇ ਗ਼ਲਤ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪੈ ਸਕਦਾ ਹੈ |
• ਜੇਕਰ ਅਸੀਂ ਸਵੈ-ਪ੍ਰਗਟਾਵਾ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਾਂ ਤਾਂ ਉਸ ਲਈ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀਂ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਡਾਇਰੀ ਲਿਖਣ ਦੀ ਆਦਤ ਪਾ ਲਈਏ । ਡਾਇਰੀ ਸਾਡੇ ਸੁੱਖ-ਦੁੱਖ ਦਾ ਸਾਥੀ ਬਣ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਸਾਡੇ ਭਰੋਸੇਯੋਗ ਮਿੱਤਰ ਵਾਂਗ ਸਾਡੇ ਰਾਜ ਸਾਂਭ ਕੇ ਰੱਖਦੀ ਹੈ । ਇਸ ਵਿੱਚ ਲਿਖ ਕੇ ਅਸੀਂ ਆਪਣੇ ਮਨ ਨੂੰ ਹਲਕਾ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ ।
• ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਸੋਚ ਅਤੇ ਰਵੱਈਆ ਹਾਂ ਪੱਖੀ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ । ਸਾਡੀ ਸੋਚ ਹਮੇਸ਼ਾਂ ਅਗਾਂਹਵਧੂ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ । ਦੂਜਿਆਂ ਨਾਲ ਸਾਨੂੰ ਨਿਮਰਤਾ ਨਾਲ ਪੇਸ਼ ਆਉਣਾ ਪਵੇਗਾ ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਆਪ ਹੀ ਨੁਕਸਾਨ ਵਿੱਚ ਰਹਾਂਗੇ ।
• ਸਾਨੂੰ ਆਪਣੀਆਂ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਦਾ ਸੰਤੁਲਨ ਬਣਾ ਕੇ ਰੱਖਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇੱਕ ਨਿਸਚਿਤ ਸੀਮਾ ਤੱਕ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਗਟ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ।
• ਸਾਡੇ ਵਿੱਚ ਕੁੱਝ ਨਕਾਰਾਤਮਕ ਅਤੇ ਕੁਝ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਇਹਨਾਂ ਦੇ ਸਹੀ ਤਾਲਮੇਲ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ । ਨਕਾਰਾਤਮਕ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਵਿੱਚੋਂ ਕੱਢ ਕੇ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਵੱਲ ਵੱਧ ਝੁਕਾਅ ਹੋਣ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ।

Welcome Life Guide for Class 9 PSEB ਸੰਤੁਲਿਤ ਭਾਵੁਕ ਵਿਕਾਸ InText Questions and Answers

ਸਹੀ ਕੀ ਹੈ ?

PSEB 9th Class Welcome Life Guide ਸੰਤੁਲਿਤ ਭਾਵੁਕ ਵਿਕਾਸ Important Questions and Answers

ਬਹੁਵਿਕਲਪੀ ਪ੍ਰਸ਼ਨ

ਖਾਲੀ ਥਾਂਵਾਂ ਭਰੋ—

ਸਹੀ (✓) ਜਾਂ ਗ਼ਲਤ (×) ਦਾ ਨਿਸ਼ਾਨ ਲਗਾਉਂ—  

ਸਹੀ ਮਿਲਾਨ ਕਰੋ—

ਉੱਤਰ-

ਛੋਟੇ ਉੱਤਰਾਂ ਵਾਲੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨ

ਵੱਡੇ ਉੱਤਰਾਂ ਵਾਲੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨ

1. ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਹੜੀਆਂ ਉਹ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸਮਿਆਂ ਉੱਤੇ ਵਿਅਕਤ ਕਰਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ।
2. ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਅਸੀਂ ਮਾਣ, ਭਰੋਸਾ, ਪਿਆਰ, ਖ਼ੁਸ਼ੀ ਆਦਿ ਨੂੰ ਲੈਂਦੇ ਹਾਂ ਅਤੇ ਨਕਾਰਾਤਮਕ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਅਸੀਂ ਗੁੱਸਾ, ਸ਼ਰਮਿੰਦਗੀ, ਈਰਖਾ, ਬੇਚੈਨੀ, ਡਰ ਆਦਿ ਨੂੰ ਲੈਂਦੇ ਹਾਂ ।
3. ਸਾਨੂੰ ਆਪਣੀਆਂ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਉੱਤੇ ਕਾਬੂ ਪਾਉਣਾ ਆਉਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ । ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਇਹਨਾਂ ਦਾ ਸਾਡੀ ਮਾਨਸਿਕਤਾ, ਪਰਿਵਾਰਿਕ ਅਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ ਉੱਤੇ ਬੁਰਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪੈਂਦਾ ਹੈ ।
4. ਸਾਨੂੰ ਆਪਣੀਆਂ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਸੋਚ-ਸਮਝ ਕੇ ਵਿਅਕਤ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਤਾਂਕਿ ਇਸ ਨਾਲ ਹੋਰ ਵਿਅਕਤੀ ਗੁੱਸੇ ਨਾ ਹੋ ਜਾਣ, ਇਸ ਲਈ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਦਾ ਸੰਤੁਲਨ ਬਣਾ ਕੇ ਰੱਖਣਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ
5. ਸਾਨੂੰ ਡਾਇਰੀ ਲਿਖਣ ਦੀ ਆਦਤ ਪਾਉਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਆਪਣੀਆਂ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਡਾਇਰੀ ਵਿੱਚ ਲਿਖ ਕੇ ਵਿਅਕਤ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ।
6. ਡਾਇਰੀ ਸਾਡੇ ਜੀਵਨ ਦਾ ਇੱਕ ਕੀਮਤੀ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਬਣ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਅਸੀਂ ਕਿਸੇ ਵੀ ਸਮੇਂ ਕੇ ਆਪਣੀਆਂ ਪੁਰਾਣੀਆਂ ਯਾਦਾਂ ਤਾਜ਼ਾ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ । ਪੜ੍ਹ

1. ਡਾਇਰੀ ਲਿਖਣ ਨਾਲ ਵਿਅਕਤੀ ਦਾ ਆਤਮ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਵੱਧ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ।
2. ਡਾਇਰੀ ਵਿੱਚ ਲਿਖ ਕੇ ਵਿਅਕਤੀ ਆਪਣੇ ਦਿਲ ਨੂੰ ਹਲਕਾ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ ।
3. ਡਾਇਰੀ ਵਿੱਚ ਅਸੀਂ ਆਪਣੀਆਂ ਖੱਟੀਆਂ ਮਿੱਠੀਆਂ ਯਾਦਾਂ ਨੂੰ ਸਾਂਭ ਕੇ ਰੱਖ ਸਕਦੇ ਹਾਂ ।
4. ਲਗਾਤਾਰ ਡਾਇਰੀ ਲਿਖਣ ਨਾਲ ਸਾਡੀ ਲਿਖਾਈ ਵੀ ਸੁਧਰ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ।
5. ਡਾਇਰੀ ਲਿਖਦੇ-ਲਿਖਦੇ ਸਾਡੀ ਸੋਚ ਵੀ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ।
6. ਡਾਇਰੀ ਨੂੰ ਵਿਅਕਤੀ ਦਾ ਸੱਚਾ ਸਾਥੀ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਨਾਲ ਅਸੀਂ ਆਪਣੇ ਦਿਲ ਦੀ ਹਰੇਕ ਗੱਲ ਸਾਂਝੀ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ ।
7. ਡਾਇਰੀ ਵਿੱਚ ਲਿਖ ਕੇ ਅਸੀਂ ਆਪਣੇ ਵਿਚਾਰਾਂ ਦਾ ਸਵੈ-ਪ੍ਰਗਟਾਵਾ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ ।
8. ਡਾਇਰੀ ਲਿਖਦੇ-ਲਿਖਦੇ ਸਾਡੀ ਸੋਚ ਵੀ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਸਾਡਾ ਰਵੱਈਆ ਵੀ ਹਾਂਪੱਖੀ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ।

ਸਰੋਤ ਆਧਾਰਿਤ ਪ੍ਰਸ਼ਨ

1. ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਕੀ ਹਨ ?
2. ਤੁਸੀਂ ਕਿੰਨੇ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦੀਆਂ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਜਾਣਦੇ ਹੋ ? ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਨਾਮ ਦੱਸੋ ।
3. ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਦੇ ਸੰਤੁਲਨ ਦਾ ਕੀ ਅਰਥ ਹੈ ?
4. ਅਸੀਂ ਸਫਲ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਕਿਵੇਂ ਬਣ ਸਕਦੇ ਹਾਂ ?

1. ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਸਾਡੇ ਅੰਦਰ ਵਾਲੇ ਵਿਚਾਰ ਹਨ ਜਿਹੜੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸਮਿਆਂ ਅਤੇ ਮੌਕਿਆਂ ਉੱਤੇ ਸਾਡੇ ਅੰਦਰੋਂ ਨਿਕਲਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ ।
2. ਵੈਸੇ ਤਾਂ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ਪਰ ਉਹ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਜਿਹੜੀਆਂ ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਸਾਡੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਉਂਦੀਆਂ ਹਨ, ਉਹ ਦੋ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ।
   1. ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਭਾਵਨਾਵਾਂ : – ਖ਼ੁਸ਼ੀ, ਭਰੋਸਾ, ਪਿਆਰ, ਆਸ, ਮਾਣ ਆਦਿ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਭਾਵਨਾਵਾਂ  ਹਨ।
   2. ਨਕਾਰਾਤਮਕ ਭਾਵਨਾਵਾਂ : – ਨਿਰਾਸ਼ਾ, ਗੁੱਸਾ, ਈਰਖਾ, ਪਛਤਾਵਾ, ਉਦਾਸੀ, ਬੇਚੈਨੀ ਆਦਿ ਨਕਾਰਾਤਮਕ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਹਨ ।
3. ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਦੇ ਸੰਤੁਲਨ ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ਕਿ ਸਾਨੂੰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪਤਾ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀਂ ਕਿਸ ਸਮੇਂ ਕਿ ਕਿਹੜੀ ਭਾਵਨਾ ਅਤੇ ਕਿੰਨੀ ਪ੍ਰਗਟ ਕਰਨੀ ਹੈ ।
4. ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਆਪਣੀਆਂ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਸਮਝਣ ਯੋਗ ਹੋ ਜਾਂਵਾਂਗੇ ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਸੂਝਵਾਨ ਅਤੇ ਸਫਲ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਬਣ ਸਕਦੇ ਹਾਂ ।